Hoe haal je meer uit ruwvoer? Dat is een vraag die veel veehouders zich stellen of zich in elk geval zouden moeten stellen. De gezondheid van de koeien en daarmee ook de hoeveelheid melk die ze produceren, is voor een groot deel afhankelijk van de kwaliteit van het ruwvoer, de kwaliteit van de voeropslag en de kwaliteit van mengen. Want als het goede ruwvoer slecht gemengd is dan zullen de koeien selecteren en gaan de meest dominante dieren er vandoor met het beste voer.
“Als je hooi in een emmer water doet is het niet ineens vers gras”
Wel of geen water toevoegen aan het rantsoen?
Tegenwoordig is het een trend om water aan het rantsoen toe te voegen. Door het water plakt het krachtvoer aan de ruwvoercomponenten zodat de koeien niet kunnen selecteren. In sommige gevallen wordt een krachtvoermengsel al uren van tevoren met water ingeweekt. Maar water is geen wondermiddel volgens melkveehouder Harrald Helmers. Zijn 135 koeien geven gemiddeld maar liefst 12,5 duizend kilo melk per koe per jaar met een vetgehalte van 4% en een eiwitgehalte van 3,6%. Harrald voegt geen water toe omdat het volgens hem de voerbenutting niet bevordert en het de kans op broei verhoogt. Volgens hem is het veel interessanter om naar de doorstroming van het voer in de koe te kijken. Harrald: “Het snelste ruwvoer wordt nog altijd langzamer verteerd dan het traagste krachtvoer. Zorg dus dat het ruwvoer centraal staat, een té goede kuil bestaat niet. Als je hooi in een emmer water doet is het niet ineens vers gras. Dat betekent dat er tijdens het droogproces meer verloren gaat dan alleen vocht. Er gaan ook koolhydraten en eiwitten verloren."
"Je kunt beter zorgen dat je het ruwvoer niet te droog inkuilt. De voerbenutting is bij natter voer beter omdat de bacteriën al wat voorwerk hebben gedaan, daarnaast hoeft het voer niet meer in te weken in de pens, waardoor de bacteriën in de pens er meteen mee aan de slag kunnen. Wij hebben zo’n 35% drogestof in de mais- en graskuil. Vroeger moest alles droog zijn. Maar wanneer hadden veehouders de beste productie en de beste gehaltes? Als de kuil niet droger was geworden door een gedwongen korte veldperiode met wisselvallig weer. Deze kuilen vielen altijd mee, ze werden namelijk goed opgenomen. Een koe houdt van fris, zure kuilen. Alles staat of valt met de kwaliteit van het ruwvoer.” Het rantsoen van Helmers bestaat uit mais, kuilgras, energie-eiwit mix, vers gras (apart verstrekt) en krachtvoer in een box.
“Positieve verandering dankzij voermengwagen”
Hoe belangrijk is een goede voermengwagen?
“Wij zagen een grote verandering in het gedrag van de koeien nadat we van een doseerwagen zijn overgestapt naar een voermengwagen. Nu eten de koeien pas als ze zin hebben en niet omdat ze bang zijn dat ze het lekkerste hapje missen. Dat komt puur omdat het rantsoen homogeen gemengd is en het een goed vochtgehalte heeft. We melken 1800 kilo per koe per jaar meer en het is veel rustiger in de stal. Als je trouwens wilt weten of een voermengwagen goed mengt moet je ‘m testen met natte, kleine mengsels. Als het dan goed gemengd is, dan is dat jouw mengwagen.”
Met krachtvoer ruwvoer bijsturen
“Wat de koeien presteren is topsport, je kunt het vergelijken met het fietsen van de Tour de France. De prestaties hangen af van hoe goed de voeding wordt opgenomen. Het totale plaatje moet kloppen. Je hoort met krachtvoer het ruwvoer bij te sturen en niet andersom. Wij zijn een high input-high output bedrijf. Ik kijk niet naar de marges per kilo, maar naar het totaal onderaan de streep. We investeren veel in voeding en proberen de productie hoog te houden. Het is aantrekkelijk om meer melk per koe te melken, en dat kan alleen met gezonde dieren, dus de gezondheid van de koeien staat altijd voorop.”
Uiteraard zijn de Solomix voermengwagens geschikt voor alle typen rantsoenen en alle manieren van voeren, dus ook voor rantsoenen met lange, structuurrijke componenten en ronde- of vierkante balen.